Wat ik bewonder aan Chomsky

Noam Chomsky, waarschijnlijk de beroemdste taalkundige ter wereld, wordt vandaag 90. Aan verschillende taalkundigen is blijkbaar gevraagd om te vertellen waarom ze hem bewonderen. Ik was hier niet voor gevraagd, maar toch ben ik bereid om me hierover uit te spreken. Wat je verder inhoudelijk ook van zijn ideeën vindt, Chomsky is op meerdere manieren een ontzettend inspirerend mens en wetenschapper.

Begeesterd

Het eerste wat aan Chomsky opvalt is zijn krankzinnig omvangrijke productie. Boeken, artikelen, lezingen, praatjes, interviews, opinies: het levert een indrukwekkend oeuvre op. Daarbij: hij is nu 90, ne-gen-tig, en nog steeds verschijnen er stukken van zijn hand. Een dergelijke drang tot uiten (die moet er wel zijn) zag ik recent ook bij de tentoonstelling over Kamagurka. Een dergelijke begeesterdheid is bewonderens- en nastrevenswaardig.

Benaderbaar

In 2015 werkte ik samen met Marc van Oostendorp en Inge Otto (en vele anderen bij het Leiden University Centre for Innovation) aan onze inmiddels behoorlijk succesvolle MOOC ‘Miracles of Human Language‘ (inmiddels door meer dan 150.000 mensen (deels) gevolgd!). We wilden ook beroemde taalkundigen interviewen. Natuurlijk benaderden we Chomsky, want nooit geschoten etc. Ik verwachtte een afwijzing of zelfs volledige stilte, maar ik kreeg al na een dag (!) een reactie: prima, wanneer kon het? Zo gezegd, zo gedaan, en ik ging de geschiedenis in als de enige persoon die ooit aan Chomsky vroeg om te stoppen (echt, dat zei hij aan het eind van het interview!).

Betrokken

Voor de taalkunde heeft Chomsky een ongelooflijk belangrijke rol gespeeld. Ik ben het met zijn theoretische uitgangspunten niet eens, maar dat neemt niet weg hoe interessant ze wel zijn. Bij het grote publiek is Chomsky echter vooral ook bekend om zijn politieke commentaar. Dat is vaak vrij ongenuanceerd, (“If the Nuremberg laws were applied, then every post-war American president would have been hanged” is een bekend voorbeeld) maar daardoor niet minder scherp.

Wat doe je ermee?

Een portfolio zoals dat van Chomsky heb ik begrijpelijkerwijs nog niet opgebouwd, maar de bovenstaande drie punten (begeesterd, benaderbaar, betrokken) probeer ik toch wel uit te dragen. Ik schrijf zoveel als ik kan, hier en daar en overal. Ik probeer studenten en andere geïnteresseerden altijd te woord te staan (bijvoorbeeld door te reageren op reacties op mijn website). En ik probeer ook betrokken te zijn. Zo ben ik nu al anderhalf jaar bestuurslid bij het Promovendi Netwerk Nederland, waar ik opkom voor eerlijke arbeidsvoorwaarden voor promovendi (zie bv hier en hier stukken over deze materie). Ik denk hierbij niet dagelijks aan Chomsky, maar hij is wel op de achtergrond aanwezig als het type wetenschapper dat ik probeer te zijn.

Kortom: beste professor Chomsky, mocht je dit lezen, van harte, bedankt, en ga zo door.